“In Ecuador hebben kerkdeuren altijd opengestaan. Dat wordt steeds moeilijker.” Met lede ogen zien Peter en Marije Fris aan hoe het geweld Ecuador in zijn greep krijgt. Toch ziet het zendingsechtpaar wonderen gebeuren. “We merken dat God zeer aanwezig is te midden van duisternis.”
Het buitensporige bendegeweld in Ecuador werd deze week ‘ineens’ wereldnieuws. Na de ontsnapping van de beruchte drugsbaas Fito uit de gevangenis, verkeert het Zuid-Amerikaanse land in grote chaos. Tussen het regeringsleger en drugsbendes is een, allang sluimerende, oorlog in alle hevigheid losgebarsten. Ecuador is het toneel van bloedige gevangenisopstanden, moord en ontvoering van politieagenten tot explosies op straat en een overval op een tv-zender. President Noboa heeft vergelding en hard ingrijpen aangekondigd.
Ecuador staat niet op de Ranglijst Christenvervolging, waar de vijftig landen staan waar christenen het felst vervolgd worden, en evenmin op de aanvullende lijst van 25 andere landen waar christenen het zeer zwaar hebben. Peter en Marije Fris, actief voor de christelijke zendingsorganisatie William Carey Missions, konden in redelijke veiligheid hun werk doen. Sinds 2016 wonen ze met hun gezin in de kustplaats Quevedo. Peter is voorganger, Marije zet zich in voor jongeren en vrouwen, en samen geven ze leiding aan het christelijk centrum Monte de los Olivos (‘Olijfberg’).
Expansie van geweld
De schokkende gebeurtenissen in Ecuador komen voor hen niet als een verrassing. “We zien dat de drugsbendes die voorheen in buurland Colombia actief waren, hun werkterrein hebben verplaatst naar Ecuador dat gebukt gaat onder politieke instabiliteit en corruptie. Het resulteert in een expansie van geweld. Er vallen dagelijks gemiddeld 21 doden; dat is een vervijfvoudiging ten opzichte van 2020 en zes keer zoveel als vóór de coronapandemie.”
Corona heeft de Ecuadoraanse samenleving ingrijpend veranderd, vertelt het koppel. “Tijdens de pandemie nam schoolverlating onder jongeren toe en groeide hun deelname aan drugsbendes. Dit had op kerken het effect dat in de avonden bijeenkomen moeizaam gaat en gevaarlijk is. ’s Avonds na 8 uur is de straat opgaan niet aan te bevelen. Veel kerken hebben activiteiten blijvend verplaatst naar online, wat over het algemeen niet positief werkt op de christelijke gemeenschap onderling.”
Het gezin ondervindt heel concreet dat de onveiligheid toeneemt. Samenkomen in de avond wordt steeds gevaarlijker. “Wij organiseren zelf geen avondbijeenkomsten meer, alles is verplaatst naar overdag. Ook diaconale hulpverlening op locatie wordt steeds lastiger vanwege het grote gevaar op ontvoering of beroving buiten de hoofdroutes. Onlangs nog is een groep christenen die bij een brand op een wat afgelegen plek hulp wilde verlenen, bedreigd en drie dagen ontvoerd.”
Kerken overvallen
Kerkdeuren staan in Ecuador vanouds altijd open. Maar de geweldstoename tast ook die gewoonte aan. “Verschillende kerken hebben besloten hun deuren tijdens de diensten te sluiten. In Guayaquil, de grootste stad in het kustgebied, en andere steden zijn al meerdere kerken tijdens de diensten overvallen door zwaarbewapende bendes. Ze roofden de collecteopbrengst en de persoonlijke bezittingen van de kerkgangers.”
Opkomen voor de rechten van zwakke en kwetsbare groepen wordt steeds lastiger. Behalve dat rechters en officieren van justitie onder druk staan van bendes, is ook aangifte doen levensgevaarlijk. “Wij werken bijvoorbeeld met tienermoeders die meestal zwanger zijn geraakt van oudere volwassenen, die banden hebben met bendes. Een aanklacht indienen is bijna onmogelijk, omdat de familie van het slachtoffer zich dan zeer bedreigd voelt.”
Vrijheid
Hoewel Ecuador vrijheid van godsdienst kent, ligt dat recht steeds meer onder vuur. Zo weet het zendingsechtpaar te vertellen dat sinds bijna tien jaar elke kerk verplicht is zich te registreren. “Dat houdt ook in de kerken hun statuten moeten vormgeven volgens maatstaven van de overheid. Leden en leiders van de kerk staan geregistreerd bij de overheid; dit moet elke twee jaar worden vernieuwd.”
Christelijke scholen zijn net als andere scholen verplicht om ‘neutraal’ lesmateriaal te gebruiken. Thema’s als evolutie, atheïsme en lhbti zetten daarin de toon. “Christelijke scholen kunnen alleen aanvullend materiaal gebruiken met eigen accenten”, aldus Peter en Marije. Hun zes kinderen krijgen thuisonderwijs, dus die beperkingen gelden niet voor hen.
Ecuadoranen zijn over het algemeen religieus en spiritueel. De Rooms-katholieke Kerk is de spil, maar syncretisme (religieuze vermenging) met allerlei vormen van hekserij, heiligenverering, voorouderverering en geesten oproepen speelt een grote rol. “Er bestaat daarom vanuit protestantse hoek een duidelijke aversie tegen het volkskatholicisme. Het Bijbelse evangelie is niet in beeld én onbekend bij de doorsnee katholiek in Ecuador. Leden van misdaadbendes zijn vaak religieus, worden katholiek begraven en aanbidden ‘La Santa Muerte’, een uit Mexico afkomstige aanbidding van de dood.”
Wonderen
Kortom, in Ecuador blijft veel te doen. Het echtpaar Fris verwacht een verdere toename van het geweld, naast meer problemen vanuit de bendes bij hulpverlening en uittredingsprogramma’s van bendeleden. “Toch merken we dat God zeer aanwezig is te midden van de duisternis. Er vinden grote wonderen plaats op het gebed: ontvoeringen die worden opgelost op het gebed, gestolen auto’s die weer terugkomen (onder andere die van onszelf) en bijzondere situaties van bescherming.”
Om voor te bidden:
- Dank God voor het bijzondere werk dat Peter en Marije Fris verrichten onder Ecuadoraanse kinderen, jongeren en vrouwen. Vraag Hem om zegen over die zendingsopdracht.
- Bid om bescherming voor christenen in Ecuador en dat het bevrijdende licht van het evangelie steeds meer doorbreekt.
- Bid om wijsheid voor de overheid om het geweld te keren en om vrede en rust te herstellen.
Inspiratiemail
Wil je ook graag via de e-mail op de hoogte gehouden worden van komende Open Doors-evenementen en nieuws uit de vervolgde kerk? Schrijf je in en ontvang elke maand de inspiratiemail van Open Doors.
