Myanmar wordt sinds vier jaar verscheurd door een verwoestende burgeroorlog. Miljoenen mensen moesten al vluchten voor het geweld. Hoe heeft het zover kunnen komen en wat betekent deze situatie voor christenen?
De wortels van het huidige conflict liggen in de vorige eeuw. Lange tijd was Myanmar, dat toen nog Birma heette, een kolonie van het Britse Rijk. Maar in 1948 werd het land onafhankelijk en kreeg het een democratische regering.
De nieuwe regering stond voor grote uitdagingen, die het niet adequaat het hoofd wist te bieden. In Birma leefden tientallen etnische groepen, elk met hun eigen cultuur en taal, en veel van deze groepen streefden naar meer autonomie of onafhankelijkheid. De spanning die dat meebracht, leidde geregeld tot gewapende conflicten. De politieke situatie was instabiel en ook met de economie ging het slecht.
De eerste staatsgreep
In 1962 greep het leger in door een staatsgreep te plegen. 26 jaar lang werd het land vervolgens geregeerd door een militaire junta (een regering geleid door een militaire groepering) onder leiding van de militaire dictator Ne Win.
Veel Birmezen verwelkomden de coup, omdat ze hoopten dat de situatie in het land beter zou worden. Maar al snel bleek dat de nieuwe machthebbers geen tegenstand duldden en de mensenrechten schonden. Toen Ne Win in 1988 aftrad, braken massale protesten uit met de roep om democratie. Het leger sloeg de protesten met harde hand neer. Duizenden mensen kwamen hierbij om.
Vanaf 2010 liet de junta de teugels iets vieren. Er werden verkiezingen gehouden en de winnende partij, de NLD van protestleider Aung San Suu Kyi, mocht regeren. Achter de schermen hield het leger de touwtjes echter nog steeds in handen. Het etnische geweld ging in deze periode gewoon door, met als berucht dieptepunt het gewelddadige optreden van het leger tegen de islamitische Rohingya-bevolking in 2017.
‘Ons huis werd gebombardeerd en we sloegen op de vlucht. We zijn nu al meerdere keren gevlucht. Elke dag is een strijd om te overleven’- Moe Moe*, een gevluchte christen’
De coup van 2021
Ook in 2020 won de NLD de verkiezingen. Maar dit keer accepteerde het leger de uitslag niet. In februari 2021 pleegde de junta een staatsgreep, waarmee de macht weer volledig in handen van het leger kwam. De bevolking van Myanmar reageerde woedend. Al snel gingen honderdduizenden mensen de straat op om te protesteren. Het leger sloeg de opstand bloedig neer.
Gewapende verzetsgroepen schoten vervolgens als paddenstoelen uit de grond. Maar er ontstonden ook milities die juist aan de kant van het leger meevochten. Het zeer gewelddadige conflict dat hierop volgde, leidde tot een totale ontwrichting van de samenleving. Miljoenen mensen raakten ontheemd, duizenden werden gedood of gearresteerd. En dit conflict duurt tot op de dag vandaag in alle hevigheid voort.
Christenen in de vuurlinie
Christenen in Myanmar hadden altijd al te maken met vervolging, vooral in door boeddhisten gedomineerde gebieden. Maar in de meeste gebieden konden ze hun geloof vrij belijden. Kerken konden samenkomsten houden, al werden hun activiteiten in de gaten gehouden en in sommige gebieden actief tegengewerkt.
Dat veranderde na de staatsgreep. De christelijke minderheid staat erom bekend tegen het militaire regime zijn en er vechten etnisch-christelijke verzetsgroepen tegen het leger. Daarom vallen de regeringstroepen en de milities die hen steunen stelselmatig christelijke dorpen en kerken aan; ze worden gebombardeerd of platgebrand. Waar de kerk nog wel overeind staat is het gevaarlijk om erheen te gaan; een samenkomst kan als een bijeenkomst van rebellen gezien worden. Kerkleiders worden mishandeld of geïntimideerd.
Nergens veilig
Duizenden christenen zijn de afgelopen jaren bij aanvallen van het leger omgekomen. Duizenden anderen zijn op de vlucht. Ze verbergen zich in de jungle of komen terecht in vluchtelingenkampen, die meestal overvol zijn en waar de leefomstandigheden slecht zijn. Deze vluchtelingen leven voortdurend in angst, want zelfs op hun nieuwe verblijfplaats is het vaak niet veilig. Bomaanslagen en beschietingen zijn schering en inslag, elk moment kan een gewapend conflict losbarsten.
Zelfs als de vrede in het land wordt hersteld, zal het tijd en moeite kosten om de christelijke gemeenschap weer op te bouwen. Veel christenen hebben niets meer om naar terug te keren: hun huizen zijn verwoest, geld om iets nieuws op te bouwen hebben ze niet meer. Ze hebben ons voortdurende gebed en onze steun hard nodig. Zoals een Open Doors-partner het zegt: onze hulp is een antwoord op hun gebed.
Een leven op de vlucht
Middenin de jungle van Myanmar loopt pastor Yang*. Een rugzak op z’n rug en een stok in z’n hand. De pastor maakt geen wandeling om van het natuurschoon te genieten. Integendeel! Zijn tocht is levensgevaarlijk. “Er kan altijd en overal een bomaanslag of schietpartij plaatsvinden”, vertelt Yang. Toch houdt dit hem niet tegen. Want diep verscholen in de jungle leven christenen die voortdurend opgejaagd worden door gewelddadige aanvallen. En zij hebben de steun van pastor Yang nodig.
Het verhaal van Myint en May
Pastor Myint* en zijn vrouw May* zijn op de vlucht. Hun dorpsgenoten roofden al hun bezit en brandden hun huis plat. Het echtpaar zelf ontsnapte ternauwernood aan de dood. En dat terwijl ze jarenlang in vrede met hun dorpsgenoten hadden geleefd! Maar dat was voor de staatsgreep van 2021, die alles veranderde.
Gratis Open Doors Magazine
Wil je meer weten over de vervolgde kerk? Vraag dan hieronder het gratis Open Doors Magazine aan. Je ontvangt het magazine zes keer per jaar per post, inclusief gebedskalender. Bestel nu! Het Open Doors Magazine In Myanmar zijn christenen hun leven niet zeker. De overheid bombardeert doelgericht kerken. Opgejaagd door gewelddadige aanvallen, zoeken christenen veiligheid in de jungles van Myanmar. Hoe kan je kerk zijn als iedereen constant op de […]