Rifkatu leerde haar dochter weer te omhelzen

Nog maar net getrouwd is ze, vol dromen van een beter leven. Rifkatu* en haar kersverse echtgenoot Zamai* zijn onlangs uit hun dorp verdreven door een gewelddadige aanval. Het zal niet makkelijk zijn om het leven weer op te pakken, maar met Zamai aan haar zijde durft ze weer te dromen. Tot ze, op de dag af vier weken na haar trouwdag, ontvoerd wordt en haar droom wreed uiteen spat.

In het noorden van Nigeria rukt de woestijn op. Vanwege de schaarste aan weidegrond vallen militante, geradicaliseerde herders van de Fulani-stam regelmatig Nigeriaanse christenen met een stukje land aan. Ook Rifkatu en haar man Zamai* zijn van hun land verdreven door militante Fulani.

Op een dag keert Rifkatu met haar schoonfamilie terug naar hun oude boerderij, om er wat voedsel te halen. ’s Avonds brengt Zamai zijn vader en zusje terug op zijn motor; daarna wil hij Rifkatu en zijn andere zus ophalen. Als Rifkatu een tijdje later een motor aan hoort komen, denkt ze dat het Zamai is. Maar als ze naar buiten stapt, ziet ze een groep gewapende mannen op motoren. “Het zijn Fulani”, roept haar schoonzus. “We moeten rennen!”
De vrouwen rennen de bosjes is, maar ze worden al snel ingehaald en onder dwang meegenomen

‘Matrassen huilen niet’

In het kamp van de Fulani worden de vrouwen vernederd en herhaaldelijk misbruikt. “Ze noemden ons hun matrassen”, vertelt Rifkatu. “Matrassen huilen niet, zeiden ze als we moesten huilen. Of: Lig stil, want matrassen bewegen niet.” In een poging aan het misbruik te ontkomen, vertelt Rifkatu dat ze zwanger is – wat niet zo is. Haar ontvoerders kennen echter geen genade.

In haar nood roept Rifkatu het uit tot God. “U bent de God die Sadrach en Mesach redde”, bidt ze op een dag. “Als U dezelfde God bent als toen, weet ik dat ik weer thuis zal komen!”
De volgende morgen gebeurt er een wonder. Rifkatu verliest bloed en haar ontvoerders, die denken dat ze zwanger is, zijn bang dat ze een miskraam krijgt. Vol angstig bijgeloof dat dit hen ongeluk zal brengen, sturen ze Rifkatu en haar schoonzus terug naar huis. Ze zijn vrij!

Kind van het kwaad

Zamai is dolgelukkig als hij zijn vrouw terugziet. Maar Rifkatu, zwaar getraumatiseerd door het misbruik, is bang om door welke man dan ook aangeraakt te worden – zelfs door Zamai. Slechts met eindeloos geduld weet hij haar vertrouwen weer te winnen.

Als het stel na een jaar een kindje mag verwelkomen, wordt Rifkatu op een rauwe manier weer met haar pijn geconfronteerd. Door complicaties tijdens de bevalling heeft de kleine Maryam* een ontwikkelingsachterstand. Zodra Rifkatu’s dorpsgenoten daar achter komen, begint het geroddel. “Ze zeggen dat Maryam niet mijn dochter is, maar van een van de Fulani”, vertelt Zamai. “Ze noemen haar een kind van het kwaad.” “Vrouwen durven niet meer bij me in de buurt te komen, ook mijn familie niet”, vult Rifkatu aan. “Ze willen zelfs niet in mijn huis komen.”

Deze ervaring komt helaas maar al te vaak voor bij vrouwen in Nigeria en in heel Afrika ten zuiden van de Sahara. Slachtoffers van seksueel geweld merken dat ze bij thuiskomst argwanend worden behandeld, alsof de brute behandeling die ze hebben ondergaan hen besmet.

De kleine Maryam wordt voor Rifkatu een pijnlijke herinnering aan alles wat ze heeft meegemaakt. Soms gaan er dagen voorbij dat ze de baby niet aan wil kijken of oppakken. “Zie je niet wat ik moet doorstaan?” roept ze tegen het kind. “En jij maakt het alleen maar erger. Sterf gewoon en laat me met rust!”

Traumahulp

Dat is het moment waarop Rifkatu beseft dat het tijd is om hulp te zoeken. Ze komt in contact met Asebe*, een hulpverlener bij een traumacentrum dat gesteund wordt door Open Doors. “Toen Rifkatu voor het eerst hier kwam, zat ze vol woede. Ze lachte naar niemand en twijfelde aan het bestaan van God”, vertelt Asebe. Door naar Rifkatu te luisteren, inzicht te geven in haar emoties en haar aan te moedigen de traumasessies te volgen, probeert Asebe haar te steunen.

Langzaam vindt Rifkatu de weg naar herstel. Vooral de ceremonie waarbij ze haar pijn bij het kruis mag brengen, laat een diepe indruk achter. Ze leert door Gods kracht haar ontvoerders te vergeven en met andere ogen naar haar dochtertje te kijken. “Nu lukt het Rifkatu om haar kindje te omhelzen en blij met haar te zijn… hoewel ze soms nog steeds de pijn voelt”, vertelt Asebe. “Maar ik blijf met haar bidden en ik vertrouw erop dat God uiteindelijk al haar pijn weg zal nemen.”

Gebedspunten

• Dank dat Rifkatu dankzij de traumahulp weer van haar kindje leert te houden.
• Bid dat God Rifkatu’s pijn helemaal wegneemt, zowel geestelijk als lichamelijk.
• Bid dat Rifkatu’s dorpsgenoten met andere ogen naar Rifkatu en Maryam gaan kijken, zodat ze zich geliefd en geaccepteerd voelen.