Kindhuwelijken in Jemen stijgen fors als gevolg van de oorlog

Nezar heeft zijn moederland Jemen verlaten, en woont in Europa. Hij nam niet alleen afscheid van zijn land, maar ook van de Islam. Hij noemt zichzelf nu een volgeling van Jezus. Hij maakt zich grote zorgen over de schrijnende armoede in Jemen en probeert de helpende hand toe te steken aan landgenoten in nood. Hij signaleert een enorme stijging van het aantal kindhuwelijken sinds het uitbreken van de oorlog in maart 2015. Volgens hem is dit een rechtstreeks gevolg van de grote economische nood.

‘’Ik heb gehoord van meisjes jonger dan 12 jaar die werden uitgehuwelijkt aan mannen van 50 of 60 jaar voor geld,’’ vertelt Nezar. “Gedreven door pure armoede, maken sommige vaders wanhoopsprongen. Ze verkopen hun dochters aan rijke mannen. 1000 dollar voor een jong meisje is een gangbare prijs. Het gebeurt niet alleen in vluchtelingenkampen, maar door het hele land. Vaak worden de meisjes voor een periode van twee weken uitgehuwelijkt. Voor sommige families met veel dochters is dit een unieke business-kans.’’

Nezar vertelt dat deze korte huwelijken de mannen in staat stellen om binnen de geldende wetten in Jemen legaal seks met kinderen te hebben. Nadat de man het meisje twee weken heeft gebruikt, scheidt hij van haar en wordt de officiële huwelijksacte ontbonden. Het meisje gaat daarna weer naar huis om eventueel opnieuw verkocht te worden door haar eigen vader. Ik heb al van honderden van dit soort gevallen gehoord in Jemen, maar ook daarbuiten.’’

De jonge meisjes leven met de afschuwelijke consequenties. Soms worden ze zwanger. Een kind dat daaruit voortkomt wordt niet geaccepteerd en buitengesloten door de samenleving. De diepe emotionele gevolgen voor een jong meisje dat op deze manier moeder wordt, laten zich raden. Bovendien heeft een meisje dat op deze manier als handelswaar is verkocht nauwelijks perspectief om ooit nog een echtgenoot te vinden die haar zal accepteren in de traditionele context van Jemen.

‘’Ze zien geen andere mogelijkheid om aan geld te komen dan hun dochters te verkopen.’’

Nezar vertelt dat de families in Jemen die hij sprak aan het overleven zijn.‘’Ze worden gedreven door pure armoede. Vaders zijn in het begin nog wanhopig. Ze zien geen andere mogelijkheid om aan geld te komen dan hun dochters te verkopen. Maar sommige vaders die eenmaal het grote geld hebben geproefd kiezen ervoor om hun dochters telkens opnieuw uit te huwelijken in deze korte relaties. Sommige meisjes worden verkocht aan buitenlanders, andere meisjes worden als handelswaar gesmokkeld naar Saudi-Arabië.’’

52% van meisjes trouwt voordat ze 18 zijn

Het beeld over kindhuwelijken dat Nezar schetst, wordt bevestigd door andere grote organisaties. In 2017 rapporteerde het UN-OCHA (Office for Coordination of Humanitarian Affairs) al dat 52% van de Jemenitische meisjes en vrouwen trouwden voordat ze 18 waren. Een jaar later rapporteerde ditzelfde UN-kantoor een verdrievoudiging van het aantal huwelijken van meisjes jonger dan 18. Daarbij werd aangetekend dat de statistieken mogelijk niet accuraat zijn, omdat door de burgeroorlog niet alle registraties volledig zijn.

Volgens de organisatie Girls not brides, een wereldwijde alliantie die zich ten doel stelt om kindhuwelijken uit te bannen, is er een rechtstreeks verband te leggen met de oorlog. ‘’De stijging van het aantal kindhuwelijken in Jemen is een overduidelijke indicator. De oorlog heeft verstrekkende gevolgen voor jonge kinderen. Kindhuwelijken zijn een coping-mechanisme om meisjes te beschermen en families economisch te onderhouden. De jonge meisjes worden volledig aan hun lot over gelaten. Ze kunnen nergens terecht omdat ook scholen en welzijnsorganisaties door de oorlog niet meer functioneren.’’

Rechter ontving doodsbedreigingen

Nezar noemt een ander voorbeeld. ‘’Een meisje van 9 jaar oud, werd uitgehuwelijkt aan een man van 70 jaar. Ze luisterde naar een radioprogramma en naar mijn advies om op zoek te gaan naar een rechter. Het meisje sprak drie uur lang met de rechter. Die nam de zaak hoog op en concludeerde dat het kind veel te jong was en daardoor fysiek niet in staat was om een sexuele relatie aan te gaan. De rechter ontving vervolgens tal van persoonlijke doodsbedreigingen, en werd een soort surrogaat vader voor dit jonge kind.’’

Om het tij in Jemen te keren, zijn twee kernzaken van het grote invloed: bewustwording en de oorlog. In Islamitische landen is het gewoon dat vaders een huwelijksbesluit nemen voor hun dochters. In de heersende cultuur is het ongebruikelijk en is men zeer terughoudend om zich te bemoeien met familiekeuzes van een ander. Dit wordt versterkt wanneer er tegelijk weinig kennis is over de vernietigende gevolgen van een kindhuwelijk voor het leven van een jong meisje. Daarom is Nezar weinig hoopvol dat er in deze praktijken snel een verandering zal optreden.