Slachtpartij juni 2025: honderden doden en duizenden op de vlucht in Benue, Nigeria

De afgelopen twee weken komen er gruwelijke berichten uit de staat Benue in het noorden van Nigeria. Het gebied of local government area (LGA) Guma bestaat voornamelijk uit christelijke gemeenschappen. Tussen 8 en 14 juni vonden er tenminste zes aanvallen in Guma plaats door Fulani-militanten, zoals gemeld door overlevenden. Bij deze aanvallen, waarbij ook vrouwen en kinderen niet werden gespaard, zijn meer dan 218 mensen om het leven gekomen. Duizenden sloegen op de vlucht voor het geweld.

Jo Newhouse, woordvoerder van Open Doors in Sub-Sahara Afrika: “Open Doors veroordeelt de aanvallen in de staat Benue in de sterkst mogelijke bewoordingen. Het is volstrekt onaanvaardbaar dat dit soort aanvallen op voornamelijk christelijke dorpen ongebreideld voortduurt. Christenen in het centrale deel van Nigeria, de zgn. ‘Middle Belt’, moeten weten dat hun regering bereid is om alles te doen wat nodig is om de veiligheid van al haar burgers te waarborgen, ongeacht hun etniciteit of religie.”

Volgens de Stichting voor Rechtvaardigheid, Ontwikkeling en Vrede van het katholieke bisdom Makurdi werd de meest gruwelijke aanval van 13 juni in Yelewata voorafgegaan door verschillende kleinere, maar even brute aanvallen.

Het begon op 8 juni in het dorp Udei in het district Nyiev. De aanvallers vielen drie boeren aan die op hun land aan het werk waren. Twee boeren kwamen daarbij om en een raakte gewond.

Op 11 juni doodden aanvallers met machetes twee vrouwen die op het veld werkten in de buurt van het dorp Tse Ivokor, in de gemeenschap Unongu, Guma.

Op 12 juni vertrok Amos Uorayev, zelf vluchteling en nu als vrijwilliger werkzaam bij de Stichting voor Rechtvaardigheid, Ontwikkeling en Vrede in Makurdi, samen met vier andere jongeren om lichamen te bergen. Ze liepen rond 16.00 uur in een hinderlaag en werden vermoord.

Op 13 juni werd een andere groep van vier mensen die op zoek waren naar lichamen vermoord toen zij tijdens hun zoektocht op militanten stuitten. De militanten sloegen daarna toe in de gemeenschap Akondutyough in Makurdi, waar ze lukraak op mensen schoten en inhakten met hun machetes. Vijf mensen werden gedood en acht raakten gewond.

Rond 22.00 uur vielen de aanvallers de missiepost van Yelewata aan, waar 400 ontheemden onderdak hadden gevonden. Daar kregen ze met tegenstand te maken van het leger. De aanvallers trokken zich terug naar het centrale marktgebied van Yelewate, waar nog meer ontheemden hun toevlucht hadden gezocht in opslagplaatsen voor voedsel. Ze staken de gebouwen in brand en maaiden vluchtende mensen neer met geweren en machetes. Getuigen meldden dat de aanvallers tijdens de aanval “Allahu Akubar” riepen. Tweehonderd mensen werden gedood.

Bij deze serie aanvallen werden zeker 218 mensen vermoord en sloegen meer dan zesduizend mensen op de vlucht. Vaak waren ze al eerder verdreven.

Traangas voor demonstranten

Afgelopen zondag 15 juni kwamen duizenden mensen bijeen in de straten van Makurdi om te protesteren tegen de moorden. De politie vuurde traangas af om de demonstranten uiteen te drijven.

Op 17 juni vertelde gouverneur Hyacinth Alia van de staat Benue aan Arise News dat de staat nu zwaar belegerd wordt door ‘terroristen’. “De laatste tijd is wat we meemaken en zien steeds schokkender. Het is veel meer dan een conflict tussen boeren en herders. We worden aangevallen door bandieten en terroristen.” Hij voegde eraan toe: ”Wat we de afgelopen twee maanden hebben meegemaakt, is zeer alarmerend. Toen we in mei 2023 het bestuur overnamen, lagen 17 lokale overheden in de hele staat in de frontlinie van de aanvallen. En alle aanvallen werden geleid door herders, door gewapende herders. We hebben hard gevochten om het aantal lokale overheden in de frontlinie terug te brengen van zeventien naar negen. … Helaas zijn de afgelopen twee maanden rampzalig verlopen.”

Volk in de steek gelaten

Het huis van afgevaardigden verklaarde dinsdag in een resolutie dat gouverneur Alia, zijn vice-gouverneur en de 32 wetgevers het volk in de steek hadden gelaten. De Verenigde Naties veroordeelden de recente aanvallen en riepen op tot een uitgebreid onderzoek naar de incidenten.

“Open Doors sluit zich aan bij de VN en roept op tot onmiddellijke actie en een uitgebreid onderzoek. We roepen ook de regering van Nigeria op om onmiddellijk actie te ondernemen om bescherming te bieden, door krachtige maatregelen te nemen om deze gewelddadige militante aanvallen te stoppen. We roepen op tot gerechtigheid, waarbij de daders vervolgd worden. En ten slotte roepen we op tot herstel door middel van restitutie, rehabilitatie en compensatie voor overlevenden en de gemeenschappen waar zij uitkomen”, aldus Newhouse. “De internationale gemeenschap moet alles in het werk stellen om de Nigeriaanse regering aan te moedigen tot urgentie en transparantie in haar optreden om ervoor te zorgen dat deze doelen worden bereikt.”

Het hoofd van de Defensie staf, generaal Christopher Musa, en de inspecteur-generaal van politie, Kayode Egbetokun, brachten maandag 16 juni een bezoek aan Makurdi en Yelewata om leiding te geven aan een gecoördineerde veiligheidsoperatie die tot doel heeft de daders op te sporen.

De president heeft op 18 juni een ontmoeting met cruciale belanghebbenden in de staat Benue. “Het bezoek van de president heeft tot doel om uit de eerste hand de terugkerende crisis te beoordelen die talrijke levens heeft gekost en aanzienlijke vernielingen heeft veroorzaakt”, aldus zijn woordvoerder (bron: Punch).

Wat zit er achter het geweld in het noorden van Nigeria? 

• Het gebied: het gaat om het centrale deel van Nigeria, de zgn. ‘Middle Belt’. Deze regio maakt nog steeds deel uit van het noorden van Nigeria. Maar in tegenstelling tot de door Hausa-moslims gedomineerde staten in het uiterste noorden, herbergt de Middle Belt een diversiteit aan volkeren en culturen. Het is een smeltkroes van etnisch-religieuze groepen die al lang naast elkaar bestaan. Het is ook het centrum van de christelijke aanwezigheid in het noorden. Daarnaast is het de graanschuur van Noord-Nigeria.
• De partijen: Fulani-militanten versus boeren. De Fulani, een nomadisch volk, trekken in toenemende mate zuidwaarts naar de staten van de Middle Belt. Dit is geen nieuwe migratieroute, maar door klimaatverandering worden de hulpbronnen schaarser en de concurrentie intenser. Hoewel burgers in Nigeria geen wapens mogen dragen, zijn veel Fulani zwaar bewapend.
• Wat er gaande is: Hoewel het geweld vaak wordt aangeduid als een conflict om hulpbronnen, is dat volgens ons een simplistische en onjuiste voorstelling van zaken. In plaats daarvan noemen wij dit gericht geweld. Getuigen verklaren dat de aanvallers eenvoudige wapens zoals machetes bij zich hebben, maar ook geweren (zoals de AK47) – vaak wat getuigen ‘geavanceerde wapens’ noemen. Getuigen hebben ook gemeld dat zij helikopters hebben gezien die wapens afleverden. Persoonlijk verslag na verslag spreekt over mensen die ‘s avonds laat in hun bed werden aangevallen, en weerloze mensen zoals vrouwen, kinderen en ouderen die daarbij niet worden gespaard. Dit kun je ook landroof noemen, aangezien talloze verslagen spreken over herders die het land bezetten waarvan ze zojuist de eigenaren hadden vermoord of verdreven.

Bid voor vrede en recht. Bid ook voor overlevenden. Velen van hen sloegen door het geweld weer op de vlucht. Bid voor de overheid van Nigeria, op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Bid voor zorg voor iedereen zonder onderscheid, dat daders niet ongestraft hun gang kunnen gaan en dat getroffen gemeenschappen structureel geholpen worden. Bid ook voor de militante Fulani en andere terreurgroepen: dat zij tot inkeer komen en geweld afzweren.