Op 8 maart is het Internationale Vrouwendag. Op die dag willen we speciaal stilstaan bij vervolgde christenvrouwen. De discriminatie en vervolging die zij aan den lijve ondervinden verschilt van die van mannen. Op basis van jarenlang onderzoek zien we de vijf belangrijkste vormen van vervolging waar vrouwen specifiek mee te maken hebben. Vervolging die zich vaak deels onzichtbaar afspeelt.
Gedwongen huwelijk
Een gedwongen huwelijk is een vorm van uitbuiting, intimidatie en controle die overal ter wereld wordt toegepast. In Noord-Afrika bijvoorbeeld kunnen jonge ex-moslima’s tot een huwelijk worden gedwongen. Zo wordt voorkomen dat ze hun nieuw gevonden geloof voortzetten en het geloof van hun familie verlaten, waardoor de eer van de familie gered is. De families dwingen de jonge vrouwen vaak om met veel oudere mannen te trouwen in de verwachting dat de echtgenoot haar onder druk terugbreng naar de islam.
Niet veel vrouwen kunnen zich verzetten tegen deze huwelijksdwang en als ze het al doen levert dat strijd en zelfs huisarrest op. Zo’n huwelijk is ook een enorme uitdaging voor het persoonlijk geloof. Want hoe kun je Jezus volgen zonder dat het opvalt. Het lijkt ook onmogelijk om andere gelovigen te ontmoeten en als er kinderen komen het geloof met hen te delen.
Seksueel geweld
Bij mannen kent vervolging vaak de vorm van recht-in-je-gezicht fysiek geweld, bijvoorbeeld in sub-Sahara Afrika. Bij vrouwen en meisjes wordt juist seksueel geweld als wapen ingezet.
Een onderzoeker geeft aan dat bijvoorbeeld in de Centraal Afrikaanse Republiek “christelijke vrouwen en meisjes een verhoogd risico lopen op verkrachting … en op gedwongen huwelijken tijdens aanvallen van militanten. Er zijn gevallen bekend van seksuele slavernij voor ontvoerde meisjes.”
Voormalig Boko Haram-gevangene Habiba* kent die pijn uit eerste hand. Ze was pas 13 toen moslimmilitanten haar dorp in Burkina Faso aanvielen en haar ontvoerden, samen met anderen waaronder haar moeder en jongere zus. “De kleindochter van de dominee en ik werden daar gedwongen om te trouwen. Ik was 13 jaar oud, maar zij was pas 11. Ze verkrachtten ons. Ik verwachtte dat ik gedood zou worden. Soms dacht ik er aan zelf een einde aan mijn leven te maken om van dit lijden verlost te zijn.”
In landen als Egypte, Pakistan en talloze andere plekken worden christelijke vrouwen als tweederangsburgers gezien. Via lokale partners horen we verhalen van seksueel geweld om te intimideren en angst te zaaien in de christelijke gemeenschap.
Fysiek geweld
Talloze onderzoeken laten zien dat op plekken van vervolging fysiek geweld specifiek tegen meisjes en vrouwen wordt ingezet. Van aanvallen met zuur in Pakistan, mishandeling door familie in Vietnam, tot bruut geweld door extremistische groepen in de Democratische Republiek Congo. Huiselijk geweld komt vooral voor als ontdekt wordt dat vrouwen christen zijn geworden en niet meer meegaan in het geloof van het gezin of de familie.
Geestelijk geweld
In tegenstelling tot mannen worden meisjes en vrouwen vaak achter gesloten deuren onder druk gezet. Deze tactiek laat misschien geen lichamelijk littekens na, maar intimidatie, bedreigingen en isolement laten diepe sporen na.
Als een vrouw het geloof van haar familie verlaat om Jezus te volgen – en dat wordt ontdekt – dan wordt dat gezien als verraad en brengt zij schande op haar familie. Als ze getrouwd is, kan het betekenen dat ze uit huis gezet wordt en haar kinderen kwijt is. Veel vrouwen worden dan ook tot scheiding gedwongen. Is een vrouw ongehuwd dan kan ze huisarrest krijgen, opgesloten worden in een kamer zonder contact met familie of zoals eerder genoemd uitgehuwelijkt worden. Dit alles met als doel om haar met veel druk terug te brengen tot het geloof van de familie.
Ontvoering
Met een ontvoering word je letterlijk losgerukt uit de gemeenschap en familie. Zonder waarschuwing kunnen groepen schoolmeisjes of vrouwen en ook individuen ontvoerd worden bij aanvallen op hun gemeenschap. Ontvoeringen hebben een verwoestend effect op degene die meegenomen is en ook op de gemeenschap waar zij uit komt. Soms gaat het om losgeld, maar uithuwelijking of (seksuele) slavernij zijn geen uitzondering. Meisjes en vrouwen die zwanger zijn geraakt in gevangenschap kunnen als ze weer vrijkomen ook nog te maken krijgen met stigmatisering vanuit hun eigen gemeenschap. In bijvoorbeeld Nigeria worden baby’s die ter wereld komen na verkrachting tijdens de gevangenschap door Boko Haram, boko baby’s genoemd.
Terwijl overlevenden die naar huis terugkeren met dit soort uitdagingen te maken krijgen, keren veel ontvoerde vrouwen en meisjes helemaal nooit meer terug. Het verlies van dochters, echtgenotes en moeders maakt christelijke gemeenschappen kapot.
Kwetsbaarheid en veerkracht
Hoewel het gemakkelijk kan zijn om vervolgde christelijke vrouwen en meisjes te reduceren tot een slachtofferrol, is de realiteit dat zij waardevol zijn in Gods ogen zijn en in hun kwetsbaarheid vaak ook veel veerkracht hebben. In hen zien we voorbeelden van doorzettingsvermogen en moed te midden van tegenspoed. Hun verhalen van geloof, opoffering en hoop zijn een voorbeeld voor ons en mogen ons aanmoedigen naast hen te staan in gebed.
Inspiratiemail
Wil je ook graag via de e-mail op de hoogte gehouden worden van komende Open Doors-evenementen en nieuws uit de vervolgde kerk? Schrijf je in en ontvang elke maand de inspiratiemail van Open Doors.
