Syrië

Syrië bevindt zich in een turbulente tijd. Na meer dan vijftien jaar burgeroorlog en een nog veel langer dictatoriaal bewind viel in december 2024 het regime van president Bashir al-Assad. Dat lijkt goed nieuws, maar brengt ook onzekerheid met zich, bijvoorbeeld voor christenen. Want wie staat er in dit machtsvacuüm op om het land te leiden? Hoe gaat nieuw leiderschap om met minderheden, waaronder christenen?

Waarom worden christenen in Syrië vervolgd?

Syrië heeft een grote christelijke gemeenschap die al eeuwenlang in het land aanwezig is. Onder bewind van president Bashar al-Assad genoten zij relatief veel vrijheid. Tot buitenlandse jihadistische strijders, onder wie terroristen van Islamitische Staat (IS), in Syrië steeds meer voet aan de grond kregen. Zij hielden een klopjacht op christenen. In regio’s waar zij het voor het zeggen hebben, werden kerkleiders lastiggevallen en ontvoerd, christenen aangevallen en kerken gesloopt of in gebruik genomen voor islamitische doeleinden.

Laatste ontwikkelingen

Goed om te weten: om de Ranglijst Christenvervolging in januari te publiceren, valt de onderzoeksperiode om de lijst samen te stellen van 1 oktober tot 30 september. Dat betekent dat ontwikkelingen na die datum niet worden meegenomen. De val van het regime van Assad in december 2024 en de gevolgen daarvan zijn dus niet verwerkt in de nieuwste Ranglijst Christenvervolging. Syrië daalt zes plekken op de lijst, maar dat betekende sowieso al niet dat de situatie er beter op geworden is. De realiteit is dat andere landen sneller zijn gestegen en Syrië voorbij zijn gegaan.

Christenen op de vlucht

Talloze Syriërs, onder wie veel christenen, sloegen op de vlucht voor de gruwelijkheden die jihadistische groeperingen aanrichten. Het aantal christenen is de afgelopen jaren gedaald van 1,8 miljoen tot naar schatting minder dan 600.000. De christenen die er nog zijn, doen hun uiterste best te overleven. Een hevige aardbeving in 2023 zette het land opnieuw op z’n kop. Mensen verloren hun huizen en raakten geliefden kwijt door het natuurgeweld. In vele opzichten is Syrië nu beland in een fase van wederopbouw.

Hoe is het leven voor christenen in Syrië?

De mate van vervolging in Syrië is afhankelijk van de regio. Er zijn gebieden waar het christendom wordt getolereerd. Wel worden evangelische christenen hier gezien als ‘westers georiënteerd’ en ‘bekerend’. Zij zouden daarom een bedreiging vormen voor de sociale stabiliteit van het land. Als gevolg van deze gedachte, worden ze goed in de gaten gehouden en in sommige gevallen onderdrukt. Hierdoor is het moeilijker voor mannen, die vaak kostwinner in het gezin zijn, om aan een baan te komen. Als gevolg hiervan krijgen niet alle kinderen goed onderwijs. Veel christelijke jongeren zien weinig hoop voor hun toekomst.  

Moslims die zich bekeren tot het christendom krijgen te maken met de meeste tegenstand. Bekering wordt door de islamitische familie en gemeenschap als grote schande gezien. Als familieleden erachter komen, kunnen bekeerlingen worden verdreven uit hun woonplaats. Vrouwen kunnen worden verplicht om te scheiden, hiermee verliezen ze de voogdij over hun kinderen.  

“Christenen zijn bang en dat is normaal tijdens zo’n overgangsfase. De oorlog heeft een verwoestende impact gehad op de christelijke aanwezigheid hier. We zijn terecht bezorgd over de toekomst. Maar wat niet normaal is, is opgeven, niet werken aan het versterken van onze christelijke aanwezigheid en het overlaten van beslissingen aan anderen. We moeten niet alleen politiek actief zijn, maar ook productief, om een levend onderdeel van deze natie te zijn. Onze rol is hier van vitaal belang, en onze aanwezigheid ook.”

Bisschop Boutros uit Aleppo