Geroepen om te overwinnen

Van lijden naar glorie

‘Moest de Messias al dat lijden niet ondergaan om Zijn glorie binnen te gaan?’ (Lucas 24:26). Jezus’ lijden was een heilig moeten, omdat alleen dit lijden de weg opende naar glorie, naar de overwinning van de opstanding. Dat is het Bijbelse patroon: van lijden naar glorie. De Emmaüsgangers waren traag van begrip om dat te zien, maar toen ze het zagen ging hun hart branden, omdat ze de Here Jezus konden herkennen.

In de afgelopen weken hebben we ons in het lijden van de kerk verdiept. We zijn geneigd dit lijden te ervaren als een kwaad dat vraagt om verlossing, of als een probleem dat vraagt om verklaring. Deze serie zette ons op het spoor van ander perspectieven. Kan het zijn dat, als de Schriften voor ons opengaan, we gaan herkennen dat ook de kerk van Christus geroepen kan zijn tot een ‘heilig moeten’? Wat betekent het voor ons dat we samen met Christus erfgenamen zijn – dat wij moeten delen in Zijn lijden om met Hem te kunnen delen in Gods luister?

Hier volgt het afsluitende deel van deze serie: Geroepen om te overwinnen.

‘Samen met Christus zijn wij erfgenamen: wij moeten delen in Zijn lijden om met Hem te kunnen delen in Gods luister.’

Romeinen 8:17

We hebben alle reden om te geloven dat de Here Jezus Zelf Zijn roeping en missie heeft gezien in het licht van Jesaja 40-55, over de verlossing van Israël uit de ballingschap, de vergeving van zijn zonden, en de komst van het koninkrijk van God. We hebben reden om te geloven dat de woorden die klonken bij Jezus’ doop in de Jordaan en die verwezen naar de Dienaar van de HEER , Hem vanaf het begin van Zijn bediening een besef hebben gegeven dat dit beeld van de Dienaar het beeld was van Zijn eigen bestemming. Wat is daarvan de betekenis?

De Dienaar van de HEER

Christus moest lijden

Meermalen voorzegde Jezus Zijn lijden en sterven en opvallend daarbij is dat Hij steeds aangaf dat de Mensenzoon ‘moet’ lijden. Het feit is dat de enige tekst in de Bijbel die echt aanleiding gaf om te denken dat de Messias moest lijden de tekst is van de lijdende Dienaar. Als dan inderdaad geen andere tekst uit de Schriften zoveel invloed heeft gehad op het zelfverstaan van de Here Jezus, dan heeft dat grote betekenis. Dat betekent allereerst dat Jezus het kruis heeft gekozen, en dat het Hem niet overkwam. Het toont de gehoorzaamheid, maar ook de moed van Jezus dat Hij de weg ging die Zijn Vader van Hem vroeg, terwijl Hij de consequenties al lang van tevoren kon overzien.

Het betekent ook dat Hij Zijn eigen leven en sterven zag in termen van een offer. Tenslotte, als de Here Jezus Zijn eigen leven zag in het teken van de lijdende Dienaar, dan was Hij ook zeker van Zijn uiteindelijke overwinning, van de heerlijkheid voorbij de schande, van het leven voorbij de dood.

Zes perspectieven

In deze serie keken we naar zes verschillende perspectieven, zes manieren waarop de kerk een roeping tot lijden heeft ervaren. Maar deze zes perspectieven laten allereerst iets zien van de identiteit van de Here Jezus Zelf. Elk van de zes perspectieven toont iets van de identiteit van de lijdende Dienaar van de HEER, zoals we die ontmoeten in Jesaja 52:13-53:12. De Here Jezus moest lijden als Martelaar, als Getuige, als Gekruisigde, als Vreemdeling, als Priester en als Dienaar.

Op die wijze was Hij geroepen om te lijden én geroepen om te overwinnen: ‘Na het lijden dat hij moest doorstaan, zag hij het licht en werd met kennis verzadigd’ (Jesaja 53:11). Omdat Hij zich vernederde als Dienaar, heeft God Hem hoog verheven en Hem de naam gegeven die elke naam te boven gaat.

In Zijn voetsporen

Gestalten van Christus-in-ons

Christus is Degene die bij uitstek de roeping van de Dienaar van de HEER belichaamt. Zijn roeping is uniek, maar is tegelijk niet exclusief maar inclusief. Zoals Jesaja ook spreekt over ‘dienaren’ (meervoud) en over ‘nageslacht’, zo laat het Nieuwe Testament zien dat ieder die gelooft ‘in Christus’ is en deelt in Zijn Geest en in Zijn gezindheid. Zo iemand is Zijn erfgenaam en is door Hem geroepen tot navolging. Om die reden mag de kerk die lijdt zeker zijn van haar uiteindelijke overwinning, van de heerlijkheid voorbij de schande, van het leven voorbij de dood.

We hebben gezien dat de kerk van alle tijden en plaatsen op steeds andere manieren heeft verstaan dat ze is geroepen om in de voetsporen te gaan van de Heer, die haar in het lijden is voorgegaan en haar daarmee een voorbeeld heeft nagelaten (1 Petrus 2:21). In verschillende tijden en situaties wist de kerk dat ze geroepen was om als haar Heer te lijden als martelaar, als getuige, als kruisdrager, als vreemdeling, als priester en als dienaar. We kunnen dit zien als zes verschillende gestalten van Christus-in-ons. De kerk heeft het voorrecht om te lijken op haar Heer. Ze moet daarom ‘niet verbaasd’ zijn als ze de vuurproef ondergaat en zo deelheeft aan Christus’ lijden (1 Petrus 4:12-13).

Onze eigen roeping

Telkens in de voorgaande perspectieven kwam naar voren dat het lijden van de kerk in het licht van Christus soms beleden kan worden als een positieve roeping, in plaats van een onverdraaglijk kwaad of onoplosbaar probleem. De kerk is niet geroepen tot het lijden als zodanig; ze is geroepen tot toewijding en gehoorzaamheid op de weg van Gods liefde, de weg van Jezus Christus. Het lijden is niet de essentie maar is een onlosmakelijk uitvloeisel van de toewijding.

De roeping van de kerk is om Christus gestalte te geven. En als Hij gestalte krijgt in Zijn kerk, dan weerklinkt Zijn eigen vraag aan de Emmaüsgangers ook aan ons: “Moet de gemeente van Christus niet lijden om zo haar luister binnen te gaan?” Wat in de ogen van de wereld eruitziet als een weg van vernedering en verlies, wordt dan ervaren als een positieve keuze voor nederigheid en gehoorzaamheid, in navolging van de Here Jezus. De Here God kan het lijden van de kerk opnemen in Zijn heilsweg, een heilsweg waar de kerk zelf actief in wordt betrokken.

In deze serie verkenden we zes verschillende perspectieven uit verschillende tijden en contexten. Op verschillende wijzen krijgt de Dienaar van de HEER ook vandaag gestalte in kerken in landen als Pakistan, Algerije, Oekraïne, of Nigeria. Als we dat beseffen weten we ons verbonden met de wereldwijde kerk in al haar geschakeerdheid en ongelijktijdigheid.

Vanzelf roept dat de vraag op: wat betekent het in onze eigen context om een positieve roeping te hebben om als kerk te lijden? Hoe krijgt de Dienaar van de HEER in ons gestalte? Hoe treden wij in Zijn voetsporen? Moeten onze eigen ogen ook opengaan voor de tegendraadse boodschap van het lijden, die zo ingaat tegen onze zelfzuchtige natuur en tegen de geest van onze tijd? Hoe komt het dat wij, in weerwil van Petrus’ woorden, wél verbaasd zijn over dit Bijbelse patroon – dat wij moeten delen in Zijn lijden om met Hem te kunnen delen in Gods luister? Hoe kan de overwinning van Pasen ons daarvoor bekrachtigen?

Geroepen om te overwinnen

Overwinningskracht

Op dit Paasfeest vieren we dat de Here Jezus Overwinnaar is, en wij met Hem. Na zoveel weken concentratie op het kruis hebben we de neiging om de bladzij om te slaan en te vieren dat vanaf nu de dood verzwolgen is in de overwinning, en het lijden in de glorie. En inderdaad: we gaan met Christus door het lijden naar de luister.

Maar in de Bijbel is de dynamiek van dood en opstanding niet alleen opvolgend, maar ook – paradoxaal – gelijktijdig! Dat Paulus in één adem spreekt over het kennen van de opstandingskracht én het delen in Christus’ lijden (Filippenzen 3:10), wijst erop dat wie in Christus zijn en gelijkvormig worden aan Zijn dood, op paradoxale wijze tegelijkertijd zowel Zijn lijden ervaren als de kracht van Zijn opstanding.

Delen in Zijn opstanding en delen in Zijn dood zijn de overlappende realiteiten van het christelijke leven. In Jezus Christus is de kerk geroepen tot lijden, maar dat kruisvormige leven (zoals nieuwtestamenticus Michael Gorman dat noemt) is tegelijk doordrongen van de kracht van de opstanding. Het is een kruisvormig opstandingsleven, bekrachtigd door de (Geest van de) opgestane, gekruisigde Christus. Als we geroepen zijn om te lijden, kunnen we dat alleen doordat de Here Jezus uit de dood is opgestaan om van ons een nieuwe schepping te maken. Zo belichamen we voortdurend gelijktijdig Goede Vrijdag en Pasen. Goede Vrijdag geeft het patroon, Pasen geeft de kracht.

In het gelijk gesteld

Het lijden van de kerk lijkt vaak doodlopend, zoals Jezus’ lijden vruchteloos leek. Maar na Pasen weten we Wie het laatste woord heeft. Zoals het bezongen wordt in de vroegchristelijke belijdenis in 1 Timoteüs 3:16: de Here Jezus is ‘in het gelijk gesteld door de Geest’. De opstanding door de kracht van de Heilige Geest (Romeinen 1:4) laat zien dat de Here God Zijn Zoon aanwijst als Degene die tóch gelijk had. De nederige weg van de Here Jezus, de weg van het kruis, is de weg die niet doodloopt maar juist omhoogvoert.

Daarom is Pasen geweldig nieuws voor iedereen die de Heer volgt op die weg van vernedering en kruis-dragen. Want ook zij zullen in het gelijk worden gesteld door de Geest. De goddelijke Rechter heeft het laatste woord. Ons Lam heeft overwonnen, laten wij Hem volgen!

Reacties op deze serie zijn welkom: WillemD@opendoors.nl.